فرهنگی

عرضه تاریخ فشرده چین در کتابفروشی‌ها



به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «تاریخ فشرده چین؛ از خاندان‌های دوران باستان تا ابرقدرت مدرن امروز» نوشته لیندا جِیوین به‌تازگی با ترجمه روبرت صافاریان توسط نشر مرکز منتشر و راهی بازار نشر شده است. این‌کتاب در کنار آثار دیگری چون «تاریخ فشرده آلمان»، «تاریخ فشرده اتحاد شوروی» و «تاریخ فشرده انگلستان» قرار می‌گیرد که این‌ناشر چاپ کرده است.

لیندا جیوین نویسنده این‌کتاب، سنت‌شناس و رمان‌نویس آمریکایی استرالیایی‌تبار است که سال ۱۹۵۵ متولد شده و ۶۸ سال دارد. او به‌طور تخصصی درباره چین می‌نویسد و کتاب‌های «میمون و اژدها»، «پروفایل پکن» و چندرمان را که ماجراهایشان در چین جریان دارد، در کارنامه خود ثبت کرده است. او در تایوان، هنگ‌کنگ و زندگی کرده و مقالاتش در این‌کشورها چاپ شده است. در حال حاضر نیز مقیم استرالیاست.

ریشه این‌نویسنده در یک‌خانواده یهودی روس است و پدربزرگش از روسیه تزاری به آرژانتین و سپس آمریکا مهاجرت کرد. علاقه لیندا جیوین به مطالعات چین باعث شد در دانشگاه سراغ این‌رشته برود. سال ۱۹۷۷ هم به تایوان مهاجرت کرد تا به چین نزدیک‌تر باشد. سپس در سال ۱۹۷۹ به هنگ‌کنگ مهاجرت کرد و به ویرایش کتاب‌های درسی انتشارات آکسفورد و کار در مجله آسیاویک رو آورد. سپس با یک‌محقق استرالیایی ازدواج کرد و این‌زوج سال ۱۹۸۶ زندگی خود را به کانبرا در استرالیا منتقل کردند. لیندا جیوین سال ۱۹۹۴ از همسرش جدا شد و در حال حاضر در شهر سیدنی زندگی می‌کند.

مولف کتاب پیش‌رو می‌گوید چین آکنده از گوناگونی است و این‌پیچیدگی و تن‌ندادن به هرقاعده‌ای، جزیی از عظمت آن است. جیوین معتقد است در نوشتن یک‌تاریخ فشرده، آدم عاقل باید توجهش را بر مضمون‌ها و شخصیت‌های محدود متمرکز کند. اما او آدم عاقلی نیست و زمان نوشتن این‌کتاب، هروقت به شخصیت‌های برجسته، تحولات اقتصادی و سیاسی مهم، تاریخ نظامی و جریان‌های زیبایی‌شناختی و روشنفکری جالب برخورده، ابتدا خواسته بعضی از آن‌ها را انتخاب کند. اما در نهایت همه را انتخاب کرده است.

جیوین در نوشتن «تاریخ فشرده چین» بر مضامین، رویدادها و شخصیت‌هایی تاکید کرده که به‌نظرش بر جوهر زمانه خود و تکامل تمدن و ملیت چین نور می‌اندازند. او می‌گوید از چهره‌ها در حدی نام برده که متناسب با حجم چنین‌تاریخ فشرده‌ای باشند و بعد اجازه داده از جانب خودشان حرف بزنند. در کتاب، نقل‌قول‌هایی از تاریخ‌نگاران چین باستان، سیاستمداران معاصر، شاعران و هجویه‌نویسان مشهور آمده و به‌قول نویسنده، مخاطب اثر نسبت به کتاب‌های دیگر با زنان بیشتری آشنا می‌شود.

نویسنده این‌کتاب می‌گوید «چین»‌ و «صفت چینی» عمدتا بر چین در یک مفهوم فرهنگی دلالت می‌کنند: به‌عنوان مثال چین عهد تانگ، یا خطاطی چینی. او سرزمین اصلی را بر قلمرویی به کار می‌برد که حزب کمونیست چین از سال ۱۹۴۹ بر آن حکومت کرده است. «هنگ‌کنگ» هم بر جزیره هنگ‌کنگ، کولون و سرزمین‌های جدیدی که رسما منطقه اداری ویژه چین خوانده می‌شود، دلالت دارد. تایوان هم، آن‌موجودیت جغرافیایی و سیاسی است که خود را جمهوری چین می‌خواند و حزب کمونیست چین آن را تایوان نامیده و جزیی از چین می‌داند.

کتاب پیش‌رو ۱۵ فصل دارد که به این‌ترتیب‌اند:

«خاستگاه‌ها: تمدنی سر از تخم درمی‌آورد»، «خاندان ژو: از حکومت آرمانی تا دولت‌های در جنگ»، «خاندان چین: اتحاد، خودکامگی، و هرآنچه زیر آسمان است»، «خاندان‌ هان: دسیسه‌چینی، نوآوری و یک دوره فترت کوتاه»، «نفاق بزرگ: سه پادشاهی، دو زن جنگاور، هفت‌مرد دانا، و گَردِ پنج ماده معدنی»، «خاندان تانگ: از عصر طلایی تا اندوه ابدی»، «سلسله سونگ: سوسیالیست‌های نخستین، نوکنفوسیسوسی‌ها، و زندگی شهری»، «خاندان مغول یو آن: از کشتار باشکوه تا شهر پرشکوه»، «خاندان مینگ: شکوه و تباهی»، «خاندان منچوری چینگ: راه سنگلاخ تجدد»، «جمهوری چین: آرزوهای بزرگ و خیانت‌های شرارت‌بار»، «تجاوز ژاپن و جنگ داخلی: جمهوری فرو می‌پاشد»، «دوران مائو: انقلاب دائم»، «دوران اصلاحات: رونق و ناخشنودی‌هایش» و «دوران شی جین‌پینگ: صعود گرگ‌های جنگاور».

لیندا جیوین پیش از شروع متن «تاریخ فشرده چین» این‌جملات را نوشته است:‌«به یاد پدر و مادرم که تشویقم کردند هرچه را دوست دارم مطالعه کنم. من چین را دوست داشتم.»

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

یونگله نخستین سفر دریایی دریاسالار دلاور، ژِنگ‌هِه (۱۳۷۱_۱۴۳۳) از خواجگان دربار، را به او ماموریت داد. ژنگ هه که مسلمانی از ایالت یونان‌ در جنوب غرب بود، هفت سفر دریایی حماسی را رهبری کرد، سفرهایی که در هریک ده‌ها کشتی بادبانی چینی و ده‌ها هزار ملوان شرکت داشتند. این قوه بحریه جلوی فعالیت دزدان دریایی را در دریای چین شرقی می‌گرفت، به نمایندگی از امپراتوری در سرزمین‌های دوردست تا خلیج‌فارس، سواحل آفریقا و سواحل جنوبی عربستان وارد مناسبات دیپلماتیک می‌شد، و همه جا تصویری از اعتمادبه‌نفس و قدرت مینگ ترسیم می‌کرد. او همچنین خراج می‌گرفت و اشیای نفیس زیبا برای امپراتور تهیه می‌کرد، هدایایی چون شمشیرهای ژاپنی، جواهرات هندی و سری‌لانکایی، و طلاجات آفریقایی.

در این سفرها دریانوردان به علوم مفید مناطق دیگر نیز دست می‌یافتند که در کتاب‌هایی شبیه رساله‌ای در باب ممالک برابر اقیانوس‌های غرب نوشته ژنگ هه به سال ۱۴۳۴ گردآوری می‌شد. آن‌ها همچنین هدایایی به سوغات می‌آوردند که شامل چیزهایی مثل زرافه می‌شد که متملقان پیرامون امپراتور اصرار داشتند همان چیلین افسانه‌ای است، جانوری که کنفوسیوس گفته بود فقط وقتی پیدایش می‌شود که فرمانروایی دانا بر تخت جلوس کرده باشد. مینگ و محصولاتش از حیثیت جهانی برخوردار بودند: ثروتمندان مصری پیراهن‌های ابریشمین چینی به تن می‌کردند و اشراف اروپایی ظروف چینی مینگ جمع‌آوری می‌کردند. در یکی از تابلوها آندرئا مانتینا نقاش درباری ایتالیایی به نام نیایش مغ‌ها، یک‌کاسه لعابی سفید و آبی چینی می‌بینیم.

این‌کتاب با ۲۹۶ صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۲۹۶ هزار تومان منتشر شده است.



منبع مهر

نوشته های مشابه