فرهنگی

مثل‌ها بازگوکننده حقایق فرهنگی و نقاط کور تاریخ و فرهنگ‌اند



مثل‌ها بازگوکننده حقایق فرهنگی و نقاط کور تاریخ و فرهنگ‌اند

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «جامع‌التمثیل» به‌عنوان یکی از آثار ادبیات کلاسیک فارسی، نوشته محمد حبله‌رودی، مشتمل بر ۲۸ باب است که حکایت‌های مثلی را در باب‌های مختلفی که به‌ترتیب حروف الفبا تنظیم شده‌اند، دربرمی‌گیرد. این‌کتاب از جمله قدیمی ترین کتاب‌های امثال و حاوی تمثیل‌های ایرانی است که در چهار قرن اخیر از پرخواننده ترین کتاب‌های اخلاقی و داستانی بوده و بارها به شیوه‌های سنگی و سربی چاپ شده است.

تمثیل و مثل ایرانیان از دیرباز در مثل آوری شهره بوده‌اند و مثل در ایران سابقه‌ای کهن دارد، چنان که پرفسور آربری می‌نویسد ایران موطن مَثَل و کلمات قصار است.

مرحوم ذوالفقاری به‌عنوان مصحح کتاب پیش‌رو معتقد بود مَثل‌ها چاشنی کلام هستند و هرفرد در هر موقعیتی سعی می‌کند از مثل استفاده کند؛ مثل‌آوری باعث قوت کلام و دل نشینی آن می‌شود. مثل‌ها کلام را از خشکی بیرون می‌آورند. به عبارت دیگر مثل در حکم نمک و تزئین سخن است. مثل‌ها فرهنگ موجود هر ملت قبیله قوم و عشیره را به خوبی نشان می‌دهند و نشان می‌دهند کدام اندیشه نهفته در مثل، فکری فراگیر جهانی و انسانی را منعکس و بازگو می‌کند.

مصحح «جامع‌التمثیل» بر این‌باور است بسیاری از مثل‌ها بازگوکننده حقایق فرهنگی و روشنگر نقاط کور تاریخ و فرهنگ ما هستند؛ حقایقی که نه در کتب تاریخی به آنها می‌رسیم نه جایی دیگر آن‌ها را می‌یابیم. زبان ضرب‌المثل‌ها بی‌تکلف ساده و صمیمی است و مثل‌ها از فرط سادگی، روانی و کمال ایجاز مورد استفاده مردم قرار می‌گیرند. مثل‌ها در موقعیت‌ها و شرایط گوناگونی به کار می‌روند و هر مثل، صرف نظر از معنی و مفهوم کاربردی ویژه دارد و به مناسبت و مقصود خاصی بیان می‌شود.

محمد حبله‌رودی از اولین‌گردآورندگان امثال فارسی بوده و در دوران صفویه زندگی می‌کرده است. نسخه تصحیح‌شده توسط مرحوم حسن ذوالفقاری پژوهشگر و مصحح نسخ کلاسیک فارسی، با همکاری زهرا غلامی سامان گرفته است.

این‌کتاب با ۱۱۷۸ صفحه، شمارگان ۵۰۰ نسخه و قیمت ۸۵۰ هزار تومان در بازار نشر عرضه شده است.



منبع مهر

نوشته های مشابه