مسأله فلسطین باید برای نوجوان و جهان امروز قابل مصرف باشد

حجت‌الاسلام محمد رحمانی مدیر مرکز نوآوری فرهنگی امید (حوزه هنری کودک و نوجوان) در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، با اشاره به برگزای دومین نشست گفتگوی «تاکستان» گفت: «این پنل تخصصی با موضوع محصولات فرهنگی-هنری و به طور خاص محصولات فلسطینی، با حضور مرتضی اعلایی مدیر خانه «ماهد»، نوید رضاخانی مدیر «ولی‌خانی‌آرت» و فاطمه نوروزی مدیر «موکب‌آرت»، در کارستان بهارستان مرکز امید برگزار شد.

وی افزود: صنایع خلاق اگر بخواهد دغدغه خودش را از فضای اقتصاد و سوار شدن بر ترندهای در عرفی جامعه اندکی فاصله بدهد و اصطلاحاً مسئله محور باشد، باید نسبت به اتفاقات تمدنی، که در بستر اجتماعی و از منظر تمدنی می‌افتد واکنش نشان دهد.

مدیر مرکز نوآوری فرهنگی امید گفت: ما در ایامی زیست می‌کنیم که اتفاقات بسیار زیادی در آن رخ می‌دهد و همین اتفاقات، برای اصحاب اندیشه و اصحاب فرهنگ قابل تأمل و تدبر است و به همین دلیل نیز، در رسانه مورد توجه قرار گرفته است و از میان این موضوع، می‌توان به مسئلۀ فلسطین به عنوان یک موضوع تمدنی به‌روز اشاره کرد.

وی ادامه داد: پرداخت، درونی سازی و نهادینه‌سازی یک موضوع تمدنی، در لایه‌های زیرین فرهنگ جامعه، نیازمند خلق محصولات و خدماتی است که مورد مصرف قرار بگیرد.

حجت‌الاسلام رحمانی گفت: ما باید بتوانیم مسأله فلسطین را به گونه‌ای بازاریابی کنیم که نوجوان و جوان امروز ما بتواند آن را مصرف کند و اگر این مصرف شکل نگیرد، در حقیقت خود به خود دیگر الگوها جایگزین آن خواهد شد و با ظهور و بروز ایده‌های برآمده از جریانات رقیب، کار به گونه‌ای پیش خواهد رفت که این تفکر در قالب صنایع خلاق، که می‌بایست تأثیری مطلوب خویش را روی ساحت اندیشه بگذارد نخواهد توانست به راحتی تأثیرگذار باشد.

وی افزود: «مرکز امید» همواره در حوزه استفاده از تجارب موفق در همه حوزه‌ها و به ویژه حوزۀ تولید محصولات فرهنگی دغدغه‌مند عمل می‌کند. دغدغه ما این بود که زمینه را برای حضور و تبادل نظر افرادی که در حوزه تولید محصولات فرهنگی تجارب موفق یا غیر موفقی داشتند، فراهم آوریم و نه فقط لزوماً کسانی که ایدۀ خامی را دارند.

مدیر مرکز نوآوری فرهنگی امید گفت: در برگزاری رویداد «تاکستان» از مؤسسات، نهادها و شرکت‌های صنایع خلاقی که با دغدغه در حوزۀ تولید محصول مرتبط با موضوع مقاومت فلسطین گام برداشته‌اند و یا محصولی به بازار ارائه کرده‌اند، دعوت شده است. از حاضران در این نشست، خواسته شده بود تا تجربیات شکست یا موفقیت‌های مختلف خویش را با مخاطبان به اشتراک بگذارند و از دغدغه‌ها، اندیشه‌های‌شان و چرایی ورود و فعالیت خویش در این حوزه و همچنین از ضرورت‌های شکل گیری این فضا صحبت کنند و ملاحظاتی را که برای توسعه و انتشار الگوی خود دارند، برای مخاطبین این رویداد، تشریح کنند.

وی افزود: دومین نشست از سلسله نشست‌های تاکستان، که به منظور برقراری نسبت بین صنایع خلاق و مسائل امروزین حوزه فرهنگ و هنر برگزار شده است، گفت: در این نشست، در خدمت سه تن از فعالان حوزه فرهنگ و رسانه بودیم که این افراد، توانسته بودند ایده‌های خویش را به محصول مبدل ساخته و آن را در مسیر تجاری شدن پیش ببرند و بسیار خوشحال و خرسندیم که این رویداد، با استقبال بسیار خوبی از سوی کنشگران حوزۀ فرهنگ و هنر مواجه شد و در روند این نشست، با ایجاد تماس مستقیم و رودررو بین بازیگران اصلی زمینۀ تولید محصولات فرهنگی و هنری و مخاطبان، زمینه‌ای برای ایجاد یک شبکه به منظور انتشار الگوهای موفق فراهم آمد و بناست با ادامۀ این روند، به الگوپردازی در این زمینه بپردازیم.

حجت‌الاسلام رحمانی گفت: امروز جمهوری اسلامی، یکی از موفق‌ترین و بهترین حامیان جبهه مقاومت است که می‌تواند از این گذرگاه برای مخاطبان تمامی رسانه‌های دنیا خوراک تولید کند.جای تأسف بسیاری است که امروز، ما محصولات ناظر به محتوای موجود در جریان مقاومت و به ویژه فلسطین را در بازارهای دنیا می‌بینیم که توسط کشورهای صنعتی مانند امارات متحده عربی و چین تولید شده است و همین امر و تولید محصولاتی از این دست، به خوبی گواه بر این مدعاست که چه ظرفیت‌های بسیار خوبی در کشورهای مقاومت برای تولید محصول و محتوای فرهنگی وجود دارد، که ما به آسانی آن را از دست می‌دهیم.

وی افزود: امروز اگر در کشور ما صحبتی از جریان مقاومت و فلسطین به میان می‌آید، در تلاش هستیم که آن را در لایه‌های امنیتی و گفتمانی محدود کنیم و در همین لایه‌ها شاهد توسعۀ آن باشیم، خاطر نشان کرد: «امروز، صنایع خلاق دنیا، موضوعات جاری در «فلسطین» را به محصول قابل عرضه تبدیل کرده‌اند و در تلاش هستند تا این رفت و برگشت‌های گفتمانی را، مردمی‌سازی کنند.

مدیر مرکز نوآوری فرهنگی امید گفت: امروز اگر در یک موقعیت زمانی که یک حادثه در لبنان رخ می‌دهد، هر کس به عنوان یک شهروند، دوست دارد که یک نماد از این حادثه را در خانۀ خویش داشته باشد، تأکید کرد: «قاعده این است که من، زمانی که می‌خواهم این نماد را، در هر شکل و قالبی تهیه کنم، باید هزینۀ آن را بپردازم، که این موضوع در هیچ جای دنیا و در هیچ فرهنگی مذموم نیست، مثل اینکه من وقتی حادثه لبنان رخ می‌دهد، دوست دارم یک نماد از آن را در خانۀ خودم داشته باشم باید برای این موضوع، بهای آن را بپردازم و این امر، روندی است که در هیچ جای دنیا، نه تنها مذموم و ناپسند نیست، بلکه به عنوان یک قاعده نیز پذیرفته شده است.

وی ادامه داد: همه ما وقتی می‌خواهیم برای فرزند خود، مثلاً در مناسبتی مثل ماه محرم، پیراهن سیاه تهیه کنیم، تلاش می‌کنیم تا پیراهن سیاهی بخریم که علاوه بر کیفیت، المان‌های هویتی ما هم درآن باشد، لذا از جانب مصرف کننده این مسئله، مسئله‌ای مذموم نیست، بلکه مشروع، و مطالبه خیل عظیمی از بچه‌های کف میدان است که چرا ما نمی‌توانیم در عرصه‌های فرهنگی خوب و در دسترس خویش، محصولاتی داشته باشیم که بتوانیم به واسطۀ آن، با دیگر جوامع، دیالوگ، ارتباط و تعامل برقرار کنیم.

حجت‌الاسلام رحمانی گفت: تولیدکنندگان محصولات فرهنگی و هنری در حوزه تولید محصول، دو سویۀ «ترند شدن» و «اقتصاد» را همواره مد نظر داشته است و مهم‌تر مسئله برای او، حاشیه سود بالاست. در چنین شرایطی، مسئله اصلی تولیدکننده محصول فرهنگی و هنری، لزوماً گفتمان سازی نیست، این یک مدل محصول، مثل محصولاتی است که در چین و دوبی دیده می‌شود، اما کسانی که در چنین رویدادهای حضور پیدا می‌‎کنند، از جملۀ کسانی هستند که دغدغه‌های فرهنگی دارند و در حوزۀ فرهنگ فعالیت می‌کنند.

وی افزود: زمانی که به خواسته‌های این افراد در چنین نشست‌های با دقت بیشتری نگاه شود، می‌توان به موضوعات خاص و دقیق‌تری دست پیدا کرد. وقتی خواسته‌های حاضران در این نشست را بررسی می‌کردیم، می‌دیدیم که خواسته‌های آنان دغدغه‌های دینی بود و مسئلۀ آنها این بود که وقتی مقام معظم رهبری (مدظله) فرمودند مسئله فلسطین مسئله اول جهان اسلام است، من، مثلاً به عنوان یک گرافیست و یا به عنوان یک فعال صنایع خلاق، چه وظیفه‌ای در این زمینه دارم و این موضوع، به عنوان خاستگاه نخست فعالیت این افراد تعریف می‌شد.

مدیر مرکز نوآوری فرهنگی امید گفت: یافتن مؤلفه‌های فرهنگی موجود در تفکر جامعه و به‌کارگیری صحیح آن در خط تولید محصول را از دیگر مؤلفه‌های موجود در تفکر حاضران در این نشست برشمرده و بر همین اساس افزود: «یکی دیگر از مؤلفه‌های مهمی که در این نشست، به آن توجه شد، این بود که فعالان صنایع خلاق، به این نتیجه رسیدند که برخی از تولیدکنندگان محصول با نگاه سوداگرانه در قیمت‌گذاری و چرخۀ توزیع دست به فعالیت زده‌اند و بر همین اساس، آنان تصمیم گرفتند که وارد این حوزه نشوند و از همین گذرگاه، می‌توان شاهد تولید مدل‌های جدیدی از سیاست‌های حاکم بر روند تولید محصولات فرهنگی بود که منجر به خلق یک جریان فرهنگی شوند.

حجت‌الاسلام رحمانی گفت: مرکز نوآوری فرهنگی امید در تلاش است تا با دعوت از مجموعه‌های صنایع خلاق، دست به تعامل برای تولید محصول و خدمت بزند، ادامه داد: «امید آن داریم که در یک تعامل سازنده، با کمک، حمایت و مشارکت صنایع خلاق، بتوانیم فضای تمدنی را با موضوع و محوریت جریان فلسطین گسترش دهیم.