نقض حقوق عرفی با بهره‌برداری یکجانبه افغانستان از هریرود
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از شبکه خبری آب ایران، عیسی بزرگ‌زاده سخنگوی صنعت آب کشور، ساخت و آبگیری سد پاشدان در حوضه مرزی و مشترک هریرود را باعث کاهش جریان طبیعی رودخانه مرزی هریرود و بروز خسارت‌های اجتماعی و زیست محیطی در مناطق پایین دست به ویژه ایراد آسیب جدی در تأمین آب شرب شهر مقدس مشهد دانست.
بزرگ‌زاده با اشاره به پیوندهای چند بعدی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مشهد و هرات گفت: باورمان بر این است همه مردمانی که در یک حوضه آبریز زندگی می‌کنند دارای سرنوشت یکسانی هستند و اعمال هرگونه سخت‌گیری و فشار به بخشی از مردمان حوضه آبریز، ناگزیر همه ساکنان حوضه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
وی بیان داشت: ساکنین حوضه آبریز هریرود در هر دو کشور ایران و افغانستان طی سالیان سال، از جریان طبیعی این رودخانه فرامرزی بهره‌مند شده‌اند و حقوق عرفی و تاریخی برای هر دو طرف ایجاد شده است. اثرات این اقدام یک جانبه طرف افغان نه تنها تأمین آب شرب و بهداشت چند میلیون نفر را متأثر می‌کند، بلکه به آسیب گسترده به محیط‌زیست پایین‌دست نیز منجر می‌شود.
سخنگوی صنعت آب بیان داشت: جمهوری اسلامی ایران بارها از کانال‌های دیپلماتیک اعتراض رسمی خود را نسبت به اثرات منفی فرامرزی ناشی از اقدامات سدسازی یکجانبه طرف افغان در حوضه هریرود اعلام کرده و خواهان همکاری مشترک برای ارزیابی و کاهش این اثرات و انتخاب توسعه پایدار به جای توسعه مخرب بوده است.
وی افزود: اکنون نیز بر این باوریم که بهره‌برداری یکسویه و غیر مشارکتی از منابع آب حوضه هریرود به نفع هیچ یک از کشورها در بالادست و پایین‌دست نیست.
بزرگ‌زاده در انتها ضمن تأکید بر ضرورت رعایت مفاد صریح و روشن حقوق بین‌الملل آب در بهره‌برداری مشترک از آب رودخانه مرزی هریرود، اظهار داشت: انتظار می‌رود مقامات سرپرستی افغانستان در چارچوب حقوق عرفی بین‌المللی و اصل حسن همجواری و روابط همسایگی دو کشور، همکاری و تدابیر لازم در خصوص استفاده منطقی و منصفانه از آب رودخانه مرزی هریرود را در بالادست به نحوی که به حقوق تاریخی و عرفی مناطق پایین دست آسیب وارد نشود، در دستور کار خود قرار دهند.
سخنگوی صنعت آب خاطرنشان کرد: در این راستا وزارت نیرو در کنار وزارت امور خارجه خواهان مذاکره فوری در این خصوص بوده و برای همکاری با طرف افغان در یافتن راه‌حل‌های مشترک و قابل قبول برای کاهش اثرات فرامرزی سدهای پاشدان و سلما اعلام آمادگی می‌کند.
