نمایشگاه تبریز زیر ذره بین منتقدان/ ضعف‌هایی که باید جبران شود
خبرگزاری مهر_ گروه جامعه؛ تبریزی‌ها هر زمان اراده کردند که کاری را پیش ببرند؛ کارنامه موفقی به جای گذاشتند. مانند ثبت جهانی بازار تبریز و روستای گردشگری کندوان یا کمک به محرومان تا جایی که این شهر را شهر بدون گدا بنامند. گاهی برای رسیدن به هدفی همه شهر متحد می‌شوند و گاهی بازاریان پا پیش می‌گذارند. به تازگی هم عزم تبریزی‌ها جزم شد تا یک نمایشگاه آبرومند در حوزه صنایع دستی و گردشگری برگزار شود. آنقدر که حتی منتقدان را هم راضی کرد.
یازدهمین دوره نمایشگاه ملی صنایع دستی و سومین دوره نمایشگاه بین المللی گردشگری تبریز از ۲۵ تا ۲۸ مهر ماه برگزار شد اما این بار متفاوت‌تر از سالهای قبل.
۳۵۰ شرکت اعم از ۲۲۰ غرفه صنایع دستی، ۷۰ غرفه گردشگری و ۶۰ غرفه جانبی در ۱۱ هزار متر فضای مسقف و هزار مترمربع فضای باز توانستند به مدت چهار روز در نمایشگاه حضور داشته باشند و بازدیدکنندگان زیادی را به سمت خودشان جذب کنند تا حدی که اعلام شد در این چند روز ۲۹۰ هزار نفر به نمایشگاه رفتند و نزدیک به ۷ میلیارد تومان صنایع دستی خریدند. حتی در یک روز رکورد بازدید شکسته شد و صد هزار نفر به نمایشگاه آمدند.
شرایط ایران و انصراف از حضور
در آئین افتتاح این مراسم، وزیر میراث فرهنگی حضور پیدا کرد و از حدود ۸۰ رسانه داخلی و خارجی نیز برای پوشش آن دعوت شد. همچنین از ۸ کشور جهان در این نمایشگاه غرفه داشتند. از ترکیه که پای ثابت نمایشگاه‌های ایران است تا کوبا که کمتر حضور پیدا می‌کند. ولی بدشانسی نمایشگاه آنجا بود که برخی کشورهای دعوت کننده از شرکت در این نمایشگاه انصراف دادند و برنامه‌هایشان در ایران را در پی تهدیدات رژیم صهیونیستی لغو کردند.
با این وجود فعالان صنایع دستی تا جایی که می‌توانستند در این نمایشگاه حضور پررنگی داشتند و حتی حضور فعالان گردشگری را تحت الشعاع قرار دادند.
در این نمایشگاه یک سالن مختص به کانون جهانگردی و اتومبیلرانی ایران بود و یک سالن را هم فعالان گردشگری در اختیار داشتند اما بزرگترین سالن نمایشگاه در اختیار فعالان صنایع دستی بود.
شرکت‌های صنایع دستی، فعالان و هنرمندان آثاری را به نمایش گذاشتند که از لحاظ کیفیت در سطح خوبی بود. خیلی از هنرمندان آثار دارای مهر اصالت یونسکو یا نشان ملی را به نمایش گذاشتند و برخی دیگر اجراهای زنده داشتند مانند خانه سفال که بیشتر هنرمندانش به نمایشگاه آمده بودند و حتی آموزش سفالگری هم می‌دادند.
مردم در این چهار روز از صنایع دستی عرضه شده استقبال کردند و شرکت کنندگان هم راضی از نمایشگاه بیرون رفتند. خیلی از آنها برای اولین بار بود که در نمایشگاه حضور پیدا می‌کردند و روزهای اول نگران بودند سهمیه‌ای که برایشان در نظر گرفته شده تا در نمایشگاه تبریز حضور پیدا کنند، آنها را از حضور در نمایشگاه بین المللی صنایع دستی در تهران بازدارد ولی در آخر آنها هم از فروشی که کرده بودند و مشتریان ثابتی که به دست آورده بودند خشنود شدند.
اما یک نکته در میان همه غرفه داران صنایع دستی یکسان بود و آن هم نداشتن یک طراحی مناسب و غرفه آرایی بود که موجب شده بود بسیاری از آثار فاخر عرضه شده در نمایشگاه، آن طور که باید دیده نشود یا در سایه چیدمان نادرست تحت الشعاع قرار گیرد. هیچ تلاشی نشده بود تا غرفه داران بتوانند آثارشان را جز روی میز به صورت مناسب‌تری به نمایش بگذارند. در واقع می‌توان گفت که نمایش آثار در شأن خیلی از این آثار فاخر نبود.
گردشگری زیر سایه صنایع دستی رفت
از آن طرف، سالن کانون جهانگردی و اتومبیلرانی این نقیصه را با محصولاتی که داشت جبران کرده و توانسته بود، علاقه مندان به خودروهای تاریخی و خودروهای مخصوص سفر را جبران کند حتی با داشتن برنامه رادیویی زنده، مخاطبان بیشتری را به سمت خود جذب کند. البته که دیدن این سالن برای همه علاقه مندان به سفر هیجان انگیز بود به خصوص که با امکانات این کانون و ظرفیت‌های جدیدی که برای اولین بار از آن رونمایی می‌شد، آشنا می‌شدند از جمله کلوپ گردشگری هوایی.
با این اوصاف و با وجود آنکه برخی از غرفه‌های سالن گردشگری خالی بود اما تشکل حرفه‌ای گردشگری استان آذربایجان شرقی سعی کرده بود، این جای خالی را جبران کند ولی باز هم دیده می‌شد که فضاهای زیادی از سالن برای شرکتی در نظر گرفته شده که بنا به هر دلیلی در نمایشگاه حضور پیدا نکرده و جایش خالی است.
درست رو به روی همان فضای خالی، شرکت‌های هواپیمایی و دفاتر مسافرتی چنان حضور گسترده‌ای داشتند که مخاطبان را معطوف به خود می‌کردند تا اعلام کنند در زمان تحریم سفرهای اروپایی، با قدرت بیشتری روی سفرهای داخلی و سفرهای آسیایی تمرکز می‌کند!
رقابت با نمایشگاه صنایع دستی تهران
یک نکته مهم نمایشگاه داشت این بود که شاید همتراز با نمایشگاه مشترک صنایع دستی و گردشگری تهران بود با این تفاوت که این بار در تبریز برگزار می‌شد اما این برنامه، نمایشگاهی نبود که بتواند ظرفیت‌های استان را معرفی کند شاید بتوان گفت آنقدر که ظرفیت‌های استان تحت تأثیر کل کشور قرار گرفت، این نمایشگاه را در حوزه معرفی توانمندی تبریز به معرفی توانمندی ایران تبدیل کرد و دیگر این نمایشگاه مختص به استان نبود.
هر چند در این میان تلاش شد غرفه‌هایی از انواع صنایع دستی تبریز، نمایندگی‌های کانون جهانگردی در استان و شرکت‌های فعال گردشگری استانی به همراه منطقه آزاد ارس و شهرداری‌هایی مانند شهرداری کندوان حضور پررنگی داشته باشند، اما جذابیت‌های کلی این نمایشگاه، توجهات را معطوف به ظرفیت‌های کل کشور کرده بود نه فقط یک استان.
پس می‌شود این طور هم نمایشگاه برگزار کرد!
با این حال این نمایشگاه با همه ضعف و قدرت‌هایش توانسته بود برای اولین بار منتقدان همیشگی حوزه صنایع دستی را راضی کند آنقدر که در فضاهای مجازی نوشتند: «پس می‌شود این طور هم نمایشگاه برگزار کرد!» در واقع این منتقدان نتوانسته بودند از برگزاری نمایشگاه ایرادی بگیرند و یا با استانداردهایی که آنها در نظر داشتند فاصله کمی داشته بنابراین توانسته بودند رضایتشان را از نمایشگاه این چنین بیان کنند و در عین حال طعنه‌ای به متولیان صنایع دستی بزنند.
این اتفاق و رویداد نشان می‌دهد که متولیان گردشگری و صنایع دستی با همکاری بخش خصوصی می‌تواند رویدادی برگزار کند که به واقع رضایت مردم و فعالان را در پی داشته باشد آنچنان که تبریزی‌ها این اتفاق را رقم زدند. بنابراین برای سال بعد انتظارها از برگزاری با کیفیت تر و بهتر این نمایشگاه بیشتر خواهد شد.
