هفته‌ای که برای سینمای تجربی پرباربود/تاخت‌وتاز سیاسی نه، سینمایی
خبرگزاری مهر-گروه هنر-آزاده فضلی؛ «سینما» یکی از هنرهای هفت‌گانه پرطرفدار در میان عموم مردم است که روزانه اخبار بسیاری را در سرویس‌ها و گروه‌های خبری رسانه‌ها به خود اختصاص می‌دهد و هنرمندان این رشته به ویژه بازیگران سینما، به نوعی زیر ذره‌بین جامعه هستند و به همین دلیل به محلی برای ایجاد حواشی تبدیل می‌شوند. در ادامه درصدد هستیم تا اخبار هفتگی این هنر پرطرفدار و پرحاشیه را به صورتی کوتاه و خلاصه به صورت گزارشی، پیش‌روی مخاطبان همراه خبرگزاری مهر قرار دهیم.
هفته گذشته مصادف با روز ملی سینما بود که عموماً برنامه‌ها و رویدادهای سینمایی طی چند روز به این موضوع اختصاص پیدا می‌کند. در هفته‌ای که گذشت نیز برنامه‌هایی متناسب با این مناسبت برگزار شد که برخی از آنها را بر می‌شمریم.
آغاز اکران ۴ فیلم تجربی و مستند در «هنر و تجربه»
در هفته‌ای که گذشت، اکران ۴ فیلم از سینمای تجربی و مستند در سینماهای «هنر و تجربه» آغاز شد. بر این اساس، اکران فیلمهای «شهر خاموش»، «آوای کوهستان»، «سرآغاز» و «ساموئل خاچیکیان؛ یک گفت‌وگو» به صورت همزمان با هفته پایانی شهریور از روز چهارشنبه ۲۸ شهریور در سینماهای منتخب گروه سینمایی «هنر و تجربه» آغاز شد.
فیلم سینمایی «سرآغاز» به کارگردانی سعید حسینی و تهیه‌کنندگی شهاب کاظمی، «شهر خاموش» به کارگردانی احمد بهرامی و تهیه‌کنندگی رضا محقق، «آوای کوهستان» به کارگردانی کیومرث نوروزی و تهیه‌کنندگی زینب امیری و مستند سینمایی «ساموئل خاچیکیان؛ یک گفت‌وگو» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی امید نجوان هستند.
اعلام ۲ فراخوان در سینمای مستند
فراخوان دوره جدید ارسال طرح مستند آرشیوی به «خانه مستند» آغاز شد. علاقه‌مندان می‌توانند تا ۱۵ مهر طرح‌های خود را در سایت «خانه مستند» ثبت کنند. همچنین مستندسازان به این نکته توجه کنند که هر فرد تنها می‌تواند یک طرح در سامانه ثبت کند.
افرادی که علاقه‌مند به ارسال و ثبت طرح خود هستند، باید در قسمت داستان و شیوه، طرح خود را مانند یک اثر ساخته شده توضیح دهند، برآوردها و اطلاعات طرح ارائه شده باید نزدیک به واقعیت باشد و همچنین در صورتی که پروپوزال ناقص تکمیل شود و یا قسمتی از آن حذف شود طرح ارسال شده بررسی نخواهد شد.
طرحی که از سوی هر فرد در سایت «خانه مستند» ثبت می‌شود نباید پیش از این به مرکز دیگری ارسال شده باشد.
همچنین، فراخوان سیزدهمین جشن مستقل سینمای مستند در حالی منتشر شد که این مراسم از تاریخ اول مهر ماه ۱۴۰۳ پذیرش فیلمهای متقاضی حضور در سیزدهمین دوره را به مدت ۲۰ روز (و حداکثر ۳۵ روز) آغاز خواهد کرد.
اختتامیه سیزدهمین جشن مستقل سینمای مستند ایران، در تاریخ ۹ اسفند ماه ۱۴۰۳ در تهران برگزارخواهد شد. آثار متقاضی شرکت در این جشن برای نخستین بار به شیوه آکادمی توسط اعضای فرهنگستان (آکادمی) سینمای مستند ایران ارزیابی و داوری می‌شوند.
اعضای آکادمی سینمای مستند ایران را نخبگان و نامداران سینمای مستند ایران، برندگان تندیس و دیپلم افتخار در ادوار پیشین جشن مستند و جشن بزرگ سینمای ایران در رشته مستند، برندگان تندیس جشنواره های حقیقت، فجر و فیلم کوتاه تهران، داوران و هیئت‌های انتخاب ادوار مختلف جشن مستند، اعضای فعال و تاثیرگذار صنوف با سابقه عضویت بیش از ۱۰ سال و تعدادی از شخصیت های مرجع فرهنگی و هنری مطابق اساسنامه آکادمی سینمای مستند ایران تشکیل می‌دهند.
یک تیر و چند رونمایی سینمایی
مراسم رونمایی از اولین کتاب تاریخ شفاهی موزه سینما، پلتفرم تخصصی موزه سینما، اپلیکیشن تقویم جامع سینمای ایران و اولین سالن ایمرسیو مدیای موزه عصر یکشنبه ۲۵ شهریور در موزه سینما برگزار شد.
در این مراسم با حضور علی نصیریان، احترام برومند، گلنوش انتظامی، نظام‌الدین کیایی و گوهر خیراندیش از نخستین کتاب تاریخ شفاهی موزه سینما به نام «پژواک سینما» رونمایی شد.
همچنین، با حضور علیرضا زرین‌دست، داریوش فرهنگ، محمد خزاعی، فریدون جیرانی، داریوش مودبیان و مجید اسماعیلی از پلتفرم تخصصی موزه سینما و تقویم جامعه سینمای ایران رونمایی شد.
علی نصیریان بازیگر پیشکسوت سینما در این مراسم گفت: می‌خواهم از اتفاقی که در دهه ۴۰ در حوزه‌های مختلف فرهنگ و هنر رخ داد، صحبت کنم. در زمینه سینما در آن دهه حرکت‌های خیلی خوبی شروع شد. ما در آن زمان سینما داشتیم اما سینما مناسب فرهنگ ایران نبود و این نوع سینما با آدم‌هایی مانند فرخ غفاری، مسعود کیمیایی و زنده‌یاد مهرجویی شروع شد. این افراد با فرهنگ غرب و فرهنگ ایران به خوبی آشنا بودند و آثار جذابی ساختند. بنیاد کار ما بر متن یعنی فیلمنامه استوار است و این مساله از نمایشنامه منبعث می‌شود که متاسفانه ما پیش‌تر در ایران نمایشنامه‌نویسی نداشتیم. در آن زمان تئاتر سنتی داشتیم که ساختار دراماتیک نداشت و با آن چیزی که در دنیا به عنوان تئاتر مدرن می‌شناختند، متفاوت بود. در واقع بنیاد سینمای ایران از جریان نمایشنامه‌نویسی در دهه ۴۰ آغاز شد و این جریان روی فیلمنامه‌های سینمای ایران تاثیر زیادی گذاشت.
وی با اشاره به دستاوردهای سینمای ایران پس از انقلاب عنوان کرد: سینمای جدید پس از انقلاب بسیار پیشرفت کرد و نیروهای بااستعداد جوان در بازیگری، کارگردانی و فیلمنامه‌نویسی پای کار آمدند. من آخرین نفری هستم که از آن دوره مانده‌ام و اکنون هم دیگر توان کار ندارم اما کار جوانان امروزی را که تماشا می‌کنم، لذت می‌برم. نمایش «سیصد» را در کاخ سعدآباد تماشا کردم و از ایفای نقش فردوسی توسط نوید محمدزاده شگفت‌زده شدم. همه می دانیم کارگردانی مانند اصغر فرهادی اسکار دریافت کرد و این افتخار کمی برای سینمای ما نیست. همچنین بازیگران زن بسیار خوبی پس از انقلاب رشد کردند. سینمای ما پس از انقلاب سینمای سربلندی است. فارغ از مسائل سیاسی باید بدانیم که هنر متکی به انسان است و دولت‌ها صرفاً باید برای توسعه هنر بسترسازی کنند.
پاسخ خزاعی به گلایه و ابهامات ممنوع‌الکاری هنرمندان
محمد خزاعی که روزهای آخر حضورش در سازمان سینمایی است، نیز در این مراسم گفت: معتقدم هیچکس نمی‌تواند یک هنرمند را محدود کند مگر اینکه خودش این محدودیت را برای خودش ایجاد کند، هنرمند همواره با اثر هنری خود ماندگار است. هنرمند حزب سیاسی نیست. هنرمند قرار نیست کار سیاسی کند بلکه هنرمند باید در اثر هنری خودش حرفش را مطرح کند. سینما و فرهنگ هم محل تاخت و تاز سیاستمداران نیست. هنرمندان باید در آثارشان، دغدغه های سیاسی و اجتماعی خود را منعکس کنند. آزادی حق هنرمند است ولی اگر کسی بخواهد به جای کار هنری، وارد کنشگری سیاسی شود طبیعی است که باید مسئولیت کارش را هم بپذیرد. مانند مهندس و پزشکی که خارج از حوزه تخصصی وارد جریان سیاسی و حزبی می شود.
رئیس سازمان سینمایی تاکید کرد: امروز کمتر از ۳۰ هنرمند گرفتار مشکل و ممنوعیت کاری هستند که تعدادی از آنها در خارج از کشور به‌سر می برند و چند نفری هم به خاطر موضوع حجاب مشکل دارند که مشکلات تعدادی از آنها با همکاری و کمک خودشان در حال حل شدن است.
خزاعی در پایان درباره فیلمهای توقیفی اظهار کرد: به جز فیلم آقای غلامرضا موسوی هیچ فیلم توقیفی در زمان مدیریت بنده وجود ندارد که پروانه ساخت دریافت کرده و مجوز نمایش نداشته باشد. این فیلم هم فرایندی مغایر با آئین نامه ساخت را طی کرده و تخطی عوامل از قوانین کشور در آن اتفاق افتاده است. در رابطه با ممنوعیت فعالیت‌های هنرمندان نیز، باید بگویم که وزارت ارشاد و سازمان سینمایی ابزار و اختیاری برای ممنوع کردن در هیچ دوره و دولتی نداشته و ندارد و مسئولیتی هم، در این زمینه ندارد بلکه قوه قضائیه و مراجع قانونی به این گونه موضوعات رسیدگی می کنند.
المپیاد فیلمسازی در گام پایانی / رونمایی پوستر جشنواره کودک
همزمان با آیین پایانی هشتمین المپیاد فیلمسازی نوجوانان ایران، پوستر سی و ششمین جشنواره بین‌المللی فیلم های کودکان و نوجوانان رونمایی شد.
المپیاد فیلمسازی نوجوانان امسال صد درصد رقابتی نبود؛ شش گروه از نوجوانان نخبه ایرانی شامل ۳۰ نفر در کنار هم قرار گرفتند تا فیلم بسازند. این ۳۰ نوجوان در یک زیست حرفه‌ای هنری و یک فضای فرهنگی و اجتماعی چطور فیلم ساختن را یاد گرفتند و با فضای فیلمسازی سالم و فرهنگی آشنا شدند.
لیلی عاج فیلمنامه نویس و کارگردان، مریم بحر العلومی کارگردان و تهیه‌کننده و زیور حجتی کارگردان و فیلمنامه نویس به همراه مهدی خرمیان انیماتور و گرافیست، مرتضی علی عباس میرزایی فیلمنامه نویس و کارگردان و محمد حمزه‌ای بازیگر و کارگردان به عنوان مربی، فیلمسازان نوجوانان برگزیده مرحله نهایی هشتمین المپیاد فیلمسازی را در ساخت فیلم‌هایشان همراهی و راهنمایی کردند. قرار است محصول نهایی فیلمسازان نوجوان، امسال در بخش ویژه ای در سی و ششمین جشنواره بین المللی فیلمهای کودکان و نوجوانان روی پرده رفته و همچنین هماهنگی لازم به منظور پخش آثار یاد شده از شبکه امید نیز صورت گرفته است.
بزرگداشتی برای مهرجویی و پوراحمد بدون بزرگان سینما
مراسم بزرگداشت کیومرث پوراحمد و داریوش مهرجویی فیلمسازان فقید سینمای ایران، در راستای اختتامیه پاسداشت فرهنگی سینمای ایران، عصر دوشنبه ۲۶ شهریور در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
فریدون جیرانی کارگردان و منتقد سینما عنوان کرد: من مشغول پژوهش روی پنج نسل فیلمسازی سینمای ایران هستم که سه نسل آن مربوط به بعد از انقلاب است. آقای مهرجویی هنرمند نسل دوم و آقای پوراحمد هنرمند نسل سوم سینمای ایران پس از انقلاب هستند. وی در ادامه متنی درباره زندگی داریوش مهرجویی، خانواده این هنرمند، آشنایی او با موسیقی و سپس سینما قرائت کرد.
محسن امیریوسفی کارگردان سینما نیز بیان کرد: به یاد دارم در مراسم بزرگداشت آقای کیارستمی، آقای مهرجویی فریاد می‌زدند که قاتلان میان ما هستند. بعدها ثابت شد که حرف ایشان درست بود. اگر بخواهیم از وجه صنفی صحبت کنیم حدود یک سال اخیر پس از اتفاق وحشتناک مرگ آقای پوراحمد و قتل آقای مهرجویی و همسرشان ما در کانون کارگردانان وارد فضای عجیبی شدیم. امیدواریم که مشکلات قضائی هنرمندان ما به‌زودی رفع شود.
علیرضا حسینی عضو هیئت رئیسه خانه سینما نیز در این مراسم بیان کرد: پس از آخرین جشن خانه سینما نزدیک به ۲ سال کشور درگیر کرونا بود. در ۲ سال گذشته هم شرایط کشور مناسب نبود و هنرمندان هم راغب نبودند زمانی که حال کشور خوب نیست، جشنی برگزار کنیم. جمع‌بندی هیئت رئیسه خانه سینما این بود که جشن خانه سینما مجدد برگزار نشود و پاسداشت فرهنگی سینمای ایران برگزار شود. ما در این یک هفته در ۱۴ مکان فرهنگی از جمله کتابفروشی‌ها برنامه‌های مختلفی برگزار کردیم. خیلی از مراکز فرهنگی و دانشگاه‌ها پیگیر هستند که این برنامه‌ها ادامه داشته باشد و ما در هفته پژوهش مجدد این برنامه‌های فرهنگی را برگزار خواهیم کرد.
در پایان این مراسم با پخش کلیپی از درگذشتگان سینما یاد هنرمندانی چون پری صابری، احمدرضا احمدی، آتیلا پسیانی، حسام محمودی، ایرج تقی‌پور، خسرو امیرصادقی، پروانه معصومی، آرش میراحمدی، پردیس افکاری، زهره حمیدی، فخری خوروش، رضا داودنژاد، سعید راد، اسماعیل سلطانیان، رضا صفایی‌پور، ناصر طهماسب، فردوس کاویانی و … گرامی داشته شد.
نامزدهای دریافت جوایز «ایسفا» معرفی شدند
دبیرخانه برگزاری چهاردهمین دوره جوایز «ایسفا» اسامی نامزدهای دریافت جایزه بخش های «طراحی هنری»، «موسیقی تالیفی»، «صدا»، «تدوین»، «فیلمبرداری»، «فیلمنامه»، «بهترین کارگردانی»، «بهترین بازیگری»، «بهترین فیلم» این رویداد را منتشر کرد.
مراسم اهدای جوایز چهاردهمین دوره جوایز ایسفا به دبیری امیر رضا جلالیان روز شنبه ۳۱ شهریور ماه در سالن سیف‌الله داد خانه سینما برگزار می‌شود.
در این مراسم علاوه بر معرفی برگزیدگان چهاردهمین دوره جوایز آکادمی فیلم کوتاه ایران (جوایز ایسفا) نشان ایسفا به یکی از چهره‌های تاثیرگذار سینما و هنر اهدا می‌شود.
