۸۵ هزار نشریه با قابلیت بازیابی موضوعی در دسترس عموم قرار گرفت

به گزارش خبرگزاری مهر؛ بیست‌وچهارمین نشست مجمع هماهنگی مراکز تاریخ‌پژوهی و بانک‌های اسنادی (مهتاب)، دوشنبه سی‌ام مهرماه از ساعت ۶:۳۰ صبح با حضور محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی به عنوان مهمان ویژه و به میزبانی سازمان کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس، در ساختمان کتابخانه ایران‌شناسی مجلس برگزار شد.

در این نشست قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی به عنوان مهمان ویژه، مسعود معینی‌پور رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی؛ حجت الاسلام مصطفی پورمحمدی رئیس مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ حجت‌الاسلام سیدحمید روحانی رئیس بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی؛ حجت الاسلام محمد خزایی رئیس مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی و موسی حقانی رئیس مؤسسه‌ مطالعات تاریخ معاصر، مسعود رضایی از مرکز اسناد دفتر نشر مقام معظم رهبری؛ قاسم تبریزی محقق و پژوهشگر تاریخ معاصر، عضو شورای پژوهشی موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی؛ سید جواد حسینی از مؤسسه انقلاب اسلامی؛ استاد عباس سلیمی نمین مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران و حجت الاسلام سعید فخرزاده از دفتر تدوین دستاوردهای انقلاب اسلامی حضور داشتند.

مسعود معینی‌پور، رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی در ابتدای این جلسه ضمن عرض خیرمقدم به مدیران و نمایندگان مجموعه‌های عضو مجمع هماهنگی مراکز تاریخ‌پژوهی و بانک‌های اسنادی (مهتاب)، با اشاره به توقف نشست‌های این مجمع در یک دوره محدود، گفت: خوشبختانه در دوره جدید ۲۴ جلسه برگزار شده و از این طریق هماهنگی‌های خوبی بین مراکز تاریخ‌پژوهی و سندپژوهی کشور شکل گرفته و می‌گیرد.

وی افزود: موضوع ویژه این یکی دو جلسه اخیر مجمع حول روز تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی است و در این جلسه هم نکاتی ناظر بر کارهایی که مجلس در حوزه تاریخ‌پژوهی و سندپژوهی انجام داده، بحث شود و هم درخصوص انتخاب موضوع روز تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی بحث و تبادل نظر شود.

امروز کتابخانه ملی حدود ۶۰۰ هزار روزنامه در اختیار دارد که عمدتاً اسکن شده است

همچنین حجت‌الاسلام پور محمدی، ضمن عرض تبریک و تسلیت به مناسبت شهادت الگوهای مقاومت فلسطین و لبنان، حسین السنوار و سید حسن نصرالله، مجمع مهتاب، سازمان‌های زیرمجموعه این مجمع و شکل‌گیری و دوران فطرت این مجمع را جهت استحضار دکتر قالیباف، به اختصار معرفی کردند.

رئیس مرکز اسناد انقلاب اسلامی، در مورد وضعیت اسناد و نشریات موجود در کشور، تعداد این منابع، حجم اسناد و نشریات دیجیتال‌سازی شده نیز توضیحاتی ارائه کرد و گفت: امروز کتابخانه ملی حدود ۶۰۰ هزار روزنامه در اختیار دارد که عمدتاً اسکن شده، اما بازیابی‌اش طبق تاریخ نشر روزنامه است و جستجوی محتوایی داخل متن روزنامه‌ها ندارد.

حجت‌الاسلام پور محمدی، در مورد فعالیت مرکز تحت مدیریت خود در حوزه نشریات گفت: خوشبختانه توانسته‌ایم در سامانه مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۸۵ هزار نشریه با قابلیت بازیابی موضوعی را در دسترس عموم قرار دهیم.

وی با اشاره به معرفی روز تاریخ نگاری گفت: ۲۵دی ماه مقارن با انتشار نامه تاریخی امام راحل در سال ۶۷ برای تدوین تاریخ انقلاب اسلامی، به عنوان روز تاریخ نگاری انقلاب اسلامی نامگذاری شده است. ما اعضای مجمع مهتاب، طی مکاتبه‌ای در بهمن ماه سال ۱۴۰۰ با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، خواستار نامگذاری روز ۲۵ دی ماه به عنوان روز تاریخ نگاری انقلاب اسلامی در تقویم رسمی کشور شدیم و این پیشنهاد خوشبختانه به تصویب رسید. اکنون در این نشست برای سومین بزرگداشت این روز در دی ماه امسال، باید برنامه‌ریزی و گفتگو کنیم.

متأسفانه اسناد تاریخی به راحتی و توسط دلال‌های داخلی و خارجی در کشور به فروش می‌رسد

حقانی، دومین عضو مجمع بودند که به ارائه گزارش و نظر خود پرداخت و از کتابخانه ایران‌شناسی، به عنوان یکی از قدیمی‌ترین کتابخانه‌های تخصصی کشور یاد کرد که فراز و فرودهای بسیاری از قبل انقلاب تاکنون داشته و اظهار امیدواری کرد که این کتابخانه در دوران ریاست معینی‌پور، اوج بگیرد.

رئیس مؤسسه‌ مطالعات تاریخ معاصر، اسناد موجود در مراکز اسنادی کشور را حدود پانصد میلیون برگ خواند و گفت: کارهای خوبی هم به وسیله این اسناد انجام شده است. ما درگیر یک جنگ شناختی در حوزه تاریخ با حدود ۲۲ جریان از جریانات مختلف قرار داریم و خوشبختانه این مجموعه‌های تاریخ‌پژوهی ما توانسته‌اند بیش از ۲ هزار عنوان منتشر کنند و اگر الان حرفی در حوزه تاریخ انقلاب زده می‌شود، از مرجع همین مراکز است و مطمئنا با توجه بیشتر به این مراکز، خروجی مطلوب‌تری خواهند داشت.

حقانی، در بخشی از صحبت‌های خود ضمن اعلام اینکه متأسفانه اسناد تاریخی به راحتی و توسط دلال‌های داخلی و خارجی در کشور به فروش می‌رسد، گفت: قطعاً افرادی که این اسناد را خریداری و جمع می‌کنند، اهداف شومی دارند و در تحریف و جعل تاریخ از آن‌ها استفاده می‌شود.

وی با اشاره به اینکه ما در حال حاضر در حوزه جعل اسناد، قانون داریم، گفت: به نظر می‌رسد این قانون نیاز به بازنگری دارد و باید به نحوی با بحث فروش اسناد در کشور مقابله شود و این‌طور نباشد که اسناد ملی ما را یا دلال‌ها در کشور بفروشند یا عوامل خارجی آن‌ها را از کشور خارج کنند.

رئیس موسسه مطالعات تاریخ معاصر با توجه به حضور قالیباف در این نشست گفت: از آنجا که بخش عمده‌ای از اسناد ایران در آرشیوهای خارجی است، از جناب دکتر قالیباف تقاضا داریم در فرصت‌ها، سفرها و نشست‌های بین‌المللی، این اسناد را مورد توجه قرار دهند تا بتوانیم اسناد ملی که در کشورهای منطقه و خارجی است را تبادل کنیم و به کشور برگردانیم.

متأسفانه برخی دستگاه‌ها و نهادها اسناد خود را در اختیار شورای اسناد قرار نمی‌دهند

در ادامه عباس سلیمی نمین هم در سخنانی ضمن اشاره به اینکه در دسترسی به برخی اسناد وضعیت نامطلوبی داریم، گفت: متاسفانه برخی دستگاه‌ها و نهادها اسناد خود را در اختیار شورای اسناد قرار نمی‌دهند و بعضاً شرایط سختی برای دسترسی به اسناد دارند که نه‌تنها به محقق کمک نمی‌کند، بلکه در این رفت‌وآمدها او را خسته و بی‌انگیزه می‌کند.
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران با اشاره به قانون مصوب درخصوص اسناد ملی و تاریخی، گفت: درست است که در این حوزه قانون داریم، اما ضمانت اجرای قانون نداریم و باید یک ضمانت اجرایی برای قانون، تدوین و تصویب کنیم.

در ادامه این نشست، موضوع روز تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی در دستور کار اعضای مجمع مهتاب قرار گرفت و رؤسا و نمایندگان هرکدام از این مجموعه‌های تاریخ‌پژوهی و اسنادپژوهی موضوع مورد نظر خود را بیان کردند.

در تبادل نظر بین اعضای مجمع، موضوعات مختلفی از جمله بحث مقاومت، فلسطین و یهود به ویژه صهیونیسم، اشرافیت یهود، سلطنت یهود در ایران و… به عنوان بحث در این روز مورد توجه قرار گرفت.

ضرورت بازبینی اتفاقات دهه ۶۰ و ۷۰

در ادامه سید جواد حسینی، نماینده مؤسسه انقلاب اسلامی هم در سخنانی ضمن تأکید بر اهمیت بحث حمایت تقنینی از مجمع مهتاب، گفت: در بحث تخصصی ما به عنوان اعضای مجمع باید کار را پیش ببریم، اما بحث تقنینی آن را باید از مجلس شورای اسلامی و به‌ویژه رئیس این قوه درخواست کنیم.

وی با بیان اینکه به تاریخ جمهوری اسلامی ایران خیلی بیشتر باید توجه شود، افزود: خواهش بنده این است که فضایی ایجاد شود تا تاریخ و اتفاقات دهه‌های ۶۰ و ۷۰ بازبینی شود.

در پایان این جلسه، با توجه به نظرات مختلف، مسعود معینی‌پور رئیس سازمان کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس پیشنهاد کرد یک بازه شش روزه برای اجرای برنامه مجموعه‌های مختلف عضو مجمع مهتاب مشخص گردد و به روز تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی منتهی شود. به این ترتیب که هر روز یک مجموعه مباحث مربوط به موضوع مورد نظر خود را ارائه کند و در روز پایانی، یک همایش جهت جمع‌بندی همه موضوعات، تجلیل و قدردانی از مؤسسه و تاریخ پژوه برتر و… برگزار شود.

در پیشنهاد معینی‌پور که به عنوان مصوبه این نشست هم اعلام شد، تولید یک بسته‌چند رسانه‌ای، تولید برنامه‌های تلویزیونی در روزهای مشخص شده و معرفی فعالان برگزیده حوزه تاریخ‌پژوهی و اسناد پژوهی و تقدیر از ایشان در مراسم اختتامیه در روز تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی نیز طرح و تصویب شد.