فیلمسازی در حوزه اقوام یک گام بزرگ است/ اهمیت خرده‌فرهنگ‌ها
به گزارش خبرنگار مهر، امید شمس کارگردان سینما از فضای فیلم کوتاه داستانی برخاسته و با ساخت فیلم سینمایی «ملاقات خصوصی» به شکل جدی وارد سینمای بدنه شده است. او که عضو هیات انتخاب بخش فیلم‌های کوتاه داستانی نخستین جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی است، درباره آثار رسیده و سطح کیفی آن‌ها توضیح داد: جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی نخستین دوره را پشت سر می‌گذارد بنابراین قطعاً اثری منحصراً برای آن ساخته نشده است. در خیلی از جشنواره‌ها شاهد هستیم زمانی که هویت پیدا می‌کنند و چند دوره را پشت سر می‌گذارند، تعدادی فیلم حول محور آن‌ها تولید می‌شود. ضمن این که بعضی از جشنواره‌ها به فیلمسازان کمک‌هزینه می‌دهند تا با موضوع جشنواره اثر تولید کنند.
وی ادامه داد: بر همین اساس با لحاظ کردن خرده‌فرهنگ‌های ایرانی به سراغ انتخاب آثار رفتیم که کار ما را در انتخاب سخت می‌کرد. خیلی از فیلمسازان، به‌خصوص فیلمسازان بومی به هویت و فرهنگ خودشان بدون در نظر گرفتن چنین جشنواره‌ای پرداخته بودند. ما از این ویژگی استفاده کردیم، چون این که فیلمساز بر اساس قومیت و دغدغه شخصی خود فیلم بسازد از روحیه خودجوش او ناشی می‌شود. ضمن این که در ذات مردم ایران ویژگی حفظ هویت و فرهنگ مشهود است. گذشته از این فیلمسازی با ساختار بومی همواره جذاب است، هم برای خود مردم و هم برای کشورهای دیگر بنابراین با این معیارها دست به انتخاب زدیم. به این نکته نیز توجه داشته باشید که جشنواره اقوام ایرانی هرچه سال‌به‌سال شناخته‌تر شود، هدفمندتر گام برمی‌دارد.
کارگردان فیلم کوتاه «گذر» در ادامه به آثاری که دارای خلاقیت و ویژگی خاصی باشند اشاره کرد و افزود: همیشه این خطر هست که اگر صرفا بخواهید ویژگی‌های یک منطقه بومی یا شهری را در نظر بگیرید، فیلمی که می‌سازید شکل توریستی پیدا کند بنابراین این ویژگی باید در محتوا و قصه باشد. ما آثاری داشتیم که به لحاظ موضوعی با جشنواره همخوان بودند، اما پرداخت خلاق نداشتند و به همین دلیل کنار گذاشته شدند. در این میان آثاری هم بودند که در بستر مورد بحث به‌خوبی فضاسازی کرده و خلاقانه کار شده بودند.
این کارگردان در پاسخ به این پرسش که با توجه به اینکه فیلمنامه همواره پاشنه آشیل سینمای ایران است آیا در آثار حاضر در جشنواره کیفیت فیلمنامه‌ها خوب بود یا خیر، بیان کرد: متأسفانه این ضعف در سینمای ایران همواره وجود دارد؛ یعنی فیلمنامه‌ای که ایده‌آل و راضی‌کننده باشد، خیلی کم است. از سوی دیگر ما در هیات انتخاب خیلی متمرکز و فنی به بحث فیلمنامه نپرداختیم و صرفا استانداردهای لازم را مد نظر قرار دادیم اما طبعاً در بحث داوری آثار، تمام ابعاد فیلمنامه به شکل متمرکز بررسی و به آن امتیاز داده می‌شود. وقتی برای یک فیلم از قبل موضوع مشخص می‌شود، لزوماً نمی‌توان آن را اثری سفارشی دانست اما اگر فیلمی عمدتا در همان راستا تولید شود، امکان دارد گاهی به سمت شعاری شدن پیش برود و فیلمنامه هدر شود. فیلمنامه‌نویسی کار سختی است. ای‌کاش می‌شد در جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی، در فاصله برگزاری هر دوره یک بخش آموزش و کارگاه‌های فیلمنامه‌نویسی و کارگردانی در نظر گرفته شود تا این بخش‌ها در مسیر تولید فیلم‌های با موضوع اقوام تقویت شوند.
وی درباره این جشنواره که توسط موسسه خصوصی فصل هنر و بنیاد ایران‌شناسی برگزار می‌شود، گفت: به نظرم جشنواره اقوام ایرانی باید با برداشتن گام‌های بلندتر، بزرگ‌تر شود؛ یعنی چنین ظرفیتی در جشنواره وجود دارد. با ورود بخش سینمای بلند و بین‌الملل به جشنواره از آنجایی‌که این پتانسیل وجود دارد، می‌توان فیلمسازان را تشویق کرد دست به ساخت آثاری با موضوع اقوام بزنند. البته اگر این حمایت در بخش ساخت و پخش، چه در داخل و چه در خارج از کشور انجام گیرد، هم به فرهنگ و هنر کشور قوت می‌دهد و هم مسیر برای فیلمسازانی که دغدغه دارند.
شمس در پایان گفت: امیدوارم نخستین دوره این جشنواره به‌خوبی برگزار شود و ارگان‌های مختلف پای کار بیایند و این رویداد با حمایت‌های ویژه سال‌به‌سال بزرگ‌تر و بهتر شود.
نخستین دوره جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی توسط موسسه فرهنگی هنری فصل هنر و بنیاد ایران‌شناسی، به دبیری کمال تبریزی و با شعار «اقوام، ریشه ایران‌زمین»، ۲۶ تا ۳۰ اردیبهشت در تهران برگزار می‌شود.
