معماری و اذهان عمومی
خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ کامران حیرتی، معمار در یادداشتی که آن را در اختیار خبرگزاری مهر قرار داد نوشت: جوایز معماری ایران در چند سال اخیر نقش مهمی در شناساندن آثار معماری خوب و خلاقانه داشته است. معماری و معماران خوب با شناساندن آثارشان توانسته‌اند مسیر خود را در گرفتن پروژه‌های بهتر و مهم‌تر باز کنند.
ضمن اینکه طی سال‌های اخیر معماران ایرانی در جوامع بین‌المللی درخشیده‌اند و جوایز بسیار مهمی را دریافت کرده‌اند، اما این موضوع به دلیل رسانه‌ای نشدن بین عموم مردم خبرساز نبوده است. همچنین به رغم صبغه تاریخی معماری در ایران و اینکه این کشور یکی از مهم‌ترین مراکز باستانی معماری دنیاست امروز رابطه عموم مردم با دنیای معماری معاصر ایران شفاف نیست.
رسانه‌های محدودی در این زمینه فعالیت دارند که مخاطبانشان بیشتر از اینکه عموم مردم باشند، متخصصان و دست اندرکاران حرفه معماری هستند. در حالی که معماری امری تخصصی است که باید به اذهان عمومی راه یابد. بنابراین ضروری است که نمایندگان رسانه‌های مهم و اثرگذار با حضور در مراسم جوایز معماری ایران و حتی دنیا در آگاهی‌رسانی به عموم مردم نقش پررنگ‌تری بازی کنند.
مردم شاید دوست داشته باشند بدانند که یک پروژه و ساختمان خوب باید واجد چه مشخصه‌هایی باشد تا ارزش برنده شدن داشته باشد. در هر دوره یا هر دهه، پارادایم‌هایی شکل می‌گیرد که زندگی ما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. پس فضاهای زندگی فردی و اجتماعی ما هم به تناسب باید قدرت تطابق با این تغییرات را داشته باشد.
حوزه آکادمیک و به تبع آن داوری در حوزه معماری و جوایز مربوط به آن در هر دوره باید موضوعات فرهنگی، اجتماعی و محیط زیستی آن دوره را در نظر بگیرد تا معماری به تکرار و تقلید دچار نشود. چرا که معماری صرفاً راجع به زیبایی‌شناسی نیست بلکه پژوهشی در جهت کشف فضای نوین است و وظیفه معماران، ساختن و کیفیت دادن به فضایی است که مربوط به زمان معاصر باشد.
معماری خوب امروزه باید سه شاخصه اصلی داشته باشد: اول فضایی تولید کند که منشأ بروز آزادی‌های فردی و اجتماعی باشد. دوم اینکه با الگوها و سبک زندگی معاصر مردم تطابق داشته باشد و سوم اینکه، به مساله پایداری توجه کند.
این موضوع سوم، وضعیت چالش برانگیزتری دارد و هنوز به صورت جدی در ایران به آن پرداخته نشده است. موضوع پایداری در ایران هنوز به درستی تئوریزه نشده است چرا که تفکر در این زمینه نه فقط در حوزه معماری، بلکه در حوزه‌های اجتماعی، محیط زیست، کشاورزی، انرژی و غیره مطرح است.
امروز در جهان موضوع پیر شدن جمعیت مطرح است که ایران نیز با آن درگیر شده است ولی هنوز موضوعی حاد تلقی نمی‌شود. بعضی کشورها روی این موضوع تمرکز کرده‌اند که چه نوع معماری برای جمعیت سالمند مناسب است. فضاهای آنچه کیفیتی باید داشته باشد و این معماری از لحاظ اجتماعی چه خصوصیاتی باید داشته باشد چرا که هدف آن بازگرداندن این نسل به متن جامعه است؛ به جای فرستادنشان به خانه‌های سالمندان که در همه‌جای دنیا موقعیت‌های ناخوشایندی محسوب می‌شوند.
تولید مانیفست‌های پیشرو که از آن بتوان نظریه مؤثری در زمینه معماری و خلق فضا استخراج کرد از طریق توجه به پارادایم‌های جدید فرهنگی و اجتماعی و مرتبط با کیفیات زندگی معاصر و نیز گفت‌وگوهای میان‌رشته‌ای امکان‌پذیر است.
